Dr. Arif Oğuz Öziltürk

    Kollajen vücutta doğal olarak çözünemez.Protein yapıda bir bileşiktir.Diğer proteinlere kıyasla üç kart daha fazla PROLİN ve GLİSİN içerir.Bu aminoasitler kollajen sentezi için gereklidir ve kıkırdaktaki kollajen yapımının sürekliliğini sağlarlar.Temel anlamda vücudu bir arada tutmaya yarayan ve çerçeveleyen bir yapıştırıcı gibidir.Vücutta bulunan proteinin yaklaşık dörtte biri Kollajendir.

    Kollajen hidrolizat ham maddelerden elde edilen kollajen dokusunun enzimsel hidrolizi ile üretilmektedir. Kollajen memelilerde en sık görülen proteindir.İnsan vücudunun pek çok parçası ve iç organlarda bulunur.Biyosentezi bir çok hücre içi aracılar ile olmaktadır.Tipik kollajen fibrilleri hücre dışı alanda oluşur. (ECM -Ekstraselüler Matriks-)Kollajen fonksiyonunu amino asitlerin düzenli sıralanışından elde eder.

    Son dönemdeki laboratuvar bulguları,pratik tıbbi deneyimler ve klinik çalışmalar Kollajen Hidrolizat'ın eklemlerde biriktiğini ve kıkırdak yenilenmesini desteklediğini göstermiştir.

    Eklem kıkırdağı Kondrositler, Tip 2 Kollajen ve Proteoglikanlardan oluşur.Dayanıklılık ve Elastikiyetten sorumlu olan yapı ECM' dir.

ECM iki tip makromolekülden oluşur:

   1- Tip 2 Kollajen Fibrilleri: Dayanıklılık ve tampon görevini sağlayan yapıdır.

   2- Proteoglikanlar: Baskıya dayanıklılığı ve elastikiyeti sağlayan yapıdır.

    Kollajen hidrolizat Kondrositleri de hızlandırdığı kanıtlanmış tek üründür.Kondrositler eklemlerdekikıkırdak yenilenmesinin hızını ayarlar ve kıkırdağın yapısındakideğişiklikleri tespit ederek gereksinim kadar kıkırdak üretirler.

    Kıkırdak kayboldukça yastık görevini daha az görebildiği,çatlakların ve osteofitlerin geliştiği tespit edilmiştir.Bu da artan sertleşme,esneklik kaybı ve sonunda artan bir ağrı olarak kendini gösterir.

    Kollajen hidrolizat kaslarında verimli çalışmasını sağlar,kas büyümesine yardımcı olur,yaralanma durumlarında gerekli destek maddeleri sağlar.Bu nedenle kas ağrılarına da iyi geldiği sanılmaktadır.

    Düzenli olarak Hidrolize kollajen kullanımı ciltte hidrasyon ve sıkılığı sağladığı,cilt esnekliğini yenilediği tespit edilmiştir.Bir çalışmada oral yolla 2 ay boyunca 10 gr. kollajen hidrolizat kullanımının cildin nemi koruma yeteneğini artırdığını ve daha sağlıklı görünmesini sağladığı gözlemlenmiştir, kırışıklıkları azalttığı ileri sürülmüştür.

    Kollajen Hidrolizt mideye ulaştığında biyoaktif Kollajen peptitleri (BCP) emilir ve eklem kıkırdağına geçer.Burada Kollajen sentezinin hızlanmasına yardımcı olurlar.Ayrıca BCP' ler kıkırdak matriks hareketinin yapım aşamasını hızlandırır ve zaman içinde eklem sağlığının iyileşmesine yardımcı olur. 

    Yapılan bir araştırmada sonuçlar göstermektedir ki Kollajen Hidrolizat verilen hastalar ağrılarında önemli bir azalma olduğunu belirtmiştir.Hastaların analjezik alma ihtiyacındaki azalma ile sonuçlar teyit edilmiştir.(Adam) Bir başka aratırmada 

hidrolizat alan hastaların ağrılarında ve fiziksel eklem fonksiyonlarında iyileşme görülmüştür.(Moskowitz) Yine bir araştırma

(Rippe et al) hastaların diz eklem fonksiyonlarını önemli derecede iyileştirdiği gözlenmiştir.Götz'ün yaptığı çalışmanın sonunda hastaların yaklaşık %75'inde belirtiler hiç kalmamış ya da %30'unda net bir iyileşme görülmüştür.Merdiven çıkarken ağrısı olduğunu söyleyen %86.5'lik oranındaki hastaların %56'sı sadece bir ay sonra önemli bir iyileşme kaydetmiştir. Bir çalışmada yer alan her kişiye günlük 10 mg. Kollajen Hidrolizat Vitamin B ve Magnezyum verilmiştir. Çalışmanın sonunda skapulo-humeral ve femuro-tibial eklemlerindeki kıkırdak kalınlığında istatistiksel olarak önemli bir artış gözlemlenmiştir.Kıkırdak kalınlığındaki ortalama artış %14'tür. Kontro grubunun kıkırdak kalınlığında altı ay sonra bile bir artış görülmezken hatta düşüş görülmüştür. (%13-16 azalma) (Fernandez et al)

    1999 Yılında FDA Kollajen Hidrolizatın sağlığa zararlı olmadığını açaıklamış ve GRAS (Genellikle Güvenli Tanınan) statüsünde tanımlamıştır. 2003 yılında bu statüyü tekrarlamıştır.Klinik öncesi ve klinik çalışmalar Kollajen Hidrolizatın güvenli,iyi tolere edilebilen ve allerjik reaksiyon veya ilaç etkileşimi riskinin düşük olduğunu göstermiştir.Çok nadir vakalarda midede gaz veya ishal görülebilmektedir.

    Koruyucu ve iyileştirici olarak Kollajen Hidrolizat hareketliliğini ,dolayısıyla hayat kalitesini iyileştirmek isteyen herkes tarafından kullanılabilir.Orta yaşlı-yaşlı aktif fertlere,tekrarlayan veya fiziksel olarak baskı yaratan iş ve aktiviteler içinde olanlara,fazla kilolu ve durağan yaşayan fertlere,aktif spor yapanlara,Yaşlı Osteoartritlilere kullanmaları önerilmektedir.Cilt kırışıklıkları için ve cildi sıkılaştırmak için,bağları kuvvetlendirmek için kullanılması önerilir.

    Günde 10 mg Kollajen Hidrolizat optimum doz değeridir. En az üç ay kullanılmalıdır. İlaç kesildikten sonra şikayetlerin tekrarlaması durumunda tekrar kullanımlar tavsiye edilmektedir.

    Sonuç olarak:

    Klinik pratik uygulamaların sonuçlarına ve biyikimyasal analizler K.Hidrolizatın eklemlerde biriktiğini ve Kondrositleri Harekete geçirerek Tip 2 Kollajen ve Proteoglikanların yoğunluğunda artış yarattığını,sonunda da eklemlerde kıkırdak oluşumunu artırdığını gösteren önemli kanıtlar vardır.Bu bazı hastalara eklem hareketliliğinde artış ve tüm eklemde rahatlık sağlamaktadır.Bu nedenlerle eklem sağlığında iyileşme ve engellenebilir riskleri azaltmada kullanıması önerilir.Yaşlı,Obez,işleri ve yaptıkları faaliyetler nedeniyle eklemlerine fazla yük binen veya çeşitli nedenlerle eklemleri incinmiş kişilere önerilir.

 

    Örnek Preparatlar:

 

    CH- Alpha Fortigel Saşe:  1 saşe 10 gr. dır.

                                             Günde 1 saşe kullanılır.

                                             Su veya Meyve suyuna karıştırılabilir.

                                             Yan etki çok nadirdir.

                                             Gaz veya ishal yok denecek kadar az görülebilir.

                                             Kolesterol içermez

                                             İlaç yada  gıda etkileşimi yoktur.

                                             3 ay sonunda esnekliğin arttığı,katılığın azaldığı gözlemlenmiştir.

                                             İçeriği Kollajen Hidrolizattır.

                                             Yanık tedavisinde yara iyileşmesini hızlandırır.

                                             Cidi sıkılaştırıcı özelliği vardır,daha geç kırışmasını sağlar Sarkıklıklarda vs kullanılabilir.

                                             Saçlarda güçlenme ve parlaklık sağlar,kırılmaları ve dökülmeleri azaltır.