top of page

ANNE SÜTÜNÜN YARARLARI

Anne sütü bebeğin normal büyüme ve gelişmesi için gerekli olan tüm sıvı,enerji ve besin ögelerini içeren bebek için yararlılığı yüksek,sindirimi kolay doğal bir besindir.

Anne sütü ve emzirmenin hem bebek hem de anne için başta beslenme olmak üzere

sağlık,bağışıklık,gelişimsel,psikolojik,sosyal ve ekonomik yönden çok sayıda yararları vardır.

 

Anne Sütü ve Emzirmenin Bebek, Anne ve Topluma Yararları

  • Sağlığın geliştirilmesi ve korunması,

  • Yeterli ve dengeli beslenmesinin sağlanması,

  • Sağlıklı büyüme ve gelişmenin sağlanması,

  • Bağışıklık sisteminin korunması ve geliştirilmesi,

  • Sosyal-psikolojik gelişim ve ekonomik boyut yönünden önemlidir.

     

     

     

     

     

     

     

     

Annenin doğumdan sonraki bir kaç gün boyunca gelen sütüne  kolostrum

adı verilir,besleyicilik ve hastalıklardan koruyuculuk anlamında çok değerli özelliklere sahiptir. Bir öüğnde gelen sütün son kısımda gelen kısmına sonsüt adı verilir.İlk önce gelen kısıma göre daha beyaz görünür ve daha fazla yağ içerir.Bu yağ anne sütü ile alınan enerjinin büyük bölümünü karşılar.Bu nedenle bebek kendi bırakana kadar memede tutularak sonsüt kısmını alması sağlanmalıdır.

Mükemmel bir besin kaynağıdır

Kolay hazmedilir,etkili bir şekilde kullanılır

Hastalıklardan korur,Bağışıklık sistemini güçlendirir.

Yapay beslenmeden daha ucuza mal olur

Emzirme Anne-Bebek bağının kurulmasına yardımcı olur.

Yeni bir gebeliğin gecikmesini sağlar

Annenin sağlığını korur

Yapay Beslenmenin Olumsuz Yönleri:

  Daha fazla ishal ve solunum yolu hastalığına neden olur.

 

 

  Malnütrisyon ve A vitamini eksikliğine yol açar.

 

  Daha yüksek ölüm olasılığı vardır.

 

  Anne daha erken hamile kalabilir

 

  Anne -Bebek duygusal bağlanmasına engel olur.

 

  Daha fazla alleri ve süt intoleransı görülür.

 

  Bazı kronik hastalıkların görülme olasılığı artar.

 

  Şişmanlama görülür.

 

  Zeka testlerinde daha küçük puanlar görülmektedir.

 

  Kansızlık,over ve meme kanseri riski daha yüksektir

 

Emzirmenin Psikolojik Yararları:

 

Emzirme anne ile bebek arasında yakın, sevgi dolu bir ilişki kurulmasını kolaylaştırır. Bu da anneyi duygusal olarak tatmin eder. Doğumdan sonra yakın temas bu ilişkinin gelişmesine yardımcı olur. Bu durum “duygusal bağlanma”(bonding) olarak adlandırılır.

 

Eğer bebekler doğumdan hemen sonra annenin yanında kalırlarsa ve emzirilirlerse daha az ağlarlar ve daha çabuk gelişebilirler.

 

Emziren anneler bebeklerine daha şefkatli davranırlar. Bebeklerinin onları çok meşgul ettiğinden ve gece beslemekten daha az yakınırlar. Bu annelerin çocuklarını terk etme ya da ihmal etme olasılığı diğer annelere göre daha azdır.

 

Bazı çalışmalarda anne sütü ile beslenmenin bebeğin zeka gelişimine, entellektüel yapısına olumlu etki yaptığı bildirilmektedir. Yaşamın ilk haftalarında anne sütü ile beslenen düşük doğum tartılı bebekler, yapay beslenen bebeklere göre ileri yaşlarda zeka testlerinde daha başarılı olurlar.

 

 

Bebek Beslenmesi Öneriler:

Emzirmeye doğumdan sonra en az yarım saat içinde başlayın

İlk Altı ay yalnız anne sütü verin

6. Ayda ek besine geçin

Emzirmeye en az 2 yaşına kadar devam edin

Kadınların çalıma ve sosyal hayata yoğun bir biçimde katılmasıyla birlikte emzirmeye ilgi azalmış, biberonla besleme yayınlaşmıştır.Ancak yine so yıllarda yapılan propaganda ile emzirmenin önemi anneler tarafından tekrar anlaşılmaya başlamıştır.

Her canlının sütü kendi yavrusu için özeldir.Bebek için benzersiz bir besindir.

prematüre bebekler içinde bu sütün önemi çok büyüktür. Anne sütü sağılarak ve uygun koşullarda saklanarak mutlaka bebeğe verilmelidir.Yine ilk altı ayda sadece anne sütü bebek için yeterlidir.

Ayrıca sağlık harcamalarını azaltması,sağlık çalışanlarının iş yükünün azalması,

gibi sosyoekonomik yararları vardır.

Anne Sütünü Etkileyen Faktörler:

 

-- Annenin hamilelikteki beslenme ve diyetinin özelliği

-- Doğum yaşı ve süt gelme süresi

-- Emzirme süresi ve emzirme zamanları

-- Gebeliğin süresi (zamanında ya da prematüre doğum

-- Annenin tekrar gebe kalması durumu

-- Metabolik hastalıklar

-- İlaç kullanımı

-- Mevsimler

-- Annenin yaşı

-- Kişisel farklılıklar.

 

Anne Sütünün İnfeksiyondan Koruyucu Ögeleri 

Laktoferrin: Demiri bağlayarak patojen organizmaların üremesini engeller,bağışıklık sistenini güçlendirir ve büyüme etmenidir.

 

Bifidus Faktörü: Barsak pH sını düşürerek ishale neden olan mikroorganizma ve mantarların üremesine engel olan laktobasillus bifidus adlı yararlı bakterinin oluşumunu sağlar.

 

Lizozim:  Bakterisidal bir enzimdir.

İnterferon: 

 

İmmunglogulinler: sekretuar IgA bir çok bakteriye ve virüse karşı etkilidir.

 

T ve B Lenfositler,makrofajlar,nötrofiller,epitelyal hücreler

Komplemanlardan Fibrolektin

Lenfositler,Oligosakkaritler.

Emzirmede Dikkat Edilecekler

•   Doğumdan sonraki ilk 1/2 - 1 saatte emzirmeye başlanmalıdır. Emzir­meden önce bebeğe hiçbir içecek verilmemelidir. Bebek her istediğinde emzirilmeli, emzirilen bebeklere yalancı meme verilmemelidir.

•  İlk 6 ayda bebeklere sadece anne sütü verilmelidir. Annelere emzirme tekniği öğretilmeli. Her emzirmede bebek her iki memede en az 7-10 dk tutulmalı, her emzirmede farklı meme ile başlanmalıdır.

•  6 ayın üzerindeki tüm bebekler tamamlayıcı besin almalıdır ve çocuk­lar 2 yaşına kadar emzirilebilir.

•  Süt üretimini arttırmak için, bebekle anne doğumdan sonra aynı oda­da olmalı ve emzirmeye hemen başlamalıdır.

•  Anne, laktasyon dönemine uygun, yeterli ve dengeli beslenmeli, bol sıvı tüketmelidir. Emziklilik döneminde suyun yanı sıra besin değeri yük­sek olan süt ve taze sıkılmış sebze-meyve suları gibi içecekler tercih edil­melidir.

•   Anne sütünün bileşimini etkileyen faktörlerin başında annenin diyeti (beslenme şekli ve alışkanlıkları) gelmektedir. Kadınların gerek gebe­likte gerekse laktasyonda tükettikleri enerji ve besin ögeleri miktarı, süt­lerinin genel bileşimini etkilemektedir. Bu nedenle, kadınlara gebelikte ve emziklilikte yeterli ve dengeli beslenmenin önemi vurgulanmalı, diyetlerin­deki farklılıkların sütlerine yansıyacağı, dolayısıyla bebeklerin büyüme ve gelişimlerini etkileyeceği konusunda eğitilmeleri gerekmektedir.

•   Emziklilik döneminde zayıflama diyeti yapılmamalıdır. Bu dönemde enerji alımı günlük 1800 kalorinin altına düşerse, vücut için gerekli olan besin ögeleri yeterli düzeyde alınmamaktadır. Özellikle emziklilik dönemi­nin başında düşük kalorili bir diyet uygulaması süt yapımını azaltmakta ve sütün besin değerini olumsuz etkilemektedir.

•  Emziklilik döneminde alkol ve sigara kullanılmamalıdır.

•   Annenin dinlenmesi sağlanmalıdır, anneye ruhsal yönden yardımcı olunmalıdır. Bebeği ile tensel temas kurmalıdır.

•  Anneye özgüven kazandırıcı yakınlık ve ilgi gösterilmeli ve sakinleşmesi sağlanmalıdır.

•   Bebekler anne sütü ile beslendikleri dönemde büyüme ve gelişme açısından mutlaka izlenmelidir.

Anne Sütünün Enerjisi

Süt üretimi için Anneye gereken enerji annenin yağ depolarından ve diyetle aldığı yağlardan sağlanır.Bu nedenle emziren annenin enerji alımı artırılmalıdır.Bu enerji Diyetle alınan yağlardan,karbonhidratlardan (Laktoz) sağlanır. Yağlar enerjinin % 50 den fazlasını Karbonhidratlar ise %38 ini karşılar.

Anne Sütündeki

Proteinler:

Proteinler kazein (%40) ve whey proteinleridir.(%60) Antienfektif özellik gösteren proteinler whey proteinleri bölümünde yer alır.Bunlar alfa laktalbumin,laktoferrin,lizozim ,immunglobulinler ve serum albuminidir.

İnek sütünde beta laktalbumin vardır ve allerjen özelliğe sahiptir.

Anne sütünde ayrıca protein yapıda büyüme faktörleri vardır.

Karbonhidratlar:

Karbonhidratların çoğunu Laktoz oluşturur.Laktoz kalsiyum ve magnezyum gibi minerallerin emilimini sağlar,beyin gelişiminde rol oynar.Anne sütünde önemli miktarda glikoz ve galaktoz bulunur.Bazı oligosakkaritler de vardır ki bunlar bebeği enfeksiyonlardan korur.Karbonhidratlar anne sütünde aminoasitlere ve proteinlere bağlı bulunur.(Glikoproteinler,Glikopeptidler)Bunlar Laktobasillus bifidus'un büyümesini uyardığından Bifidus faktör vya büyüme faktörü olarak adlandırılır.Anne sütü ile baslenen bebeklerin barsak florasında yoğun bulunur.

Yağlar:

Anne sütünün enerjisinin %50 den fazlasını yağlar sağlar.Yağların %98 ini

Trigliseridler oluşturur.Trigliseridlerde de en fazla palmitik ve oleik asitler vardır.EPA( Eicosapentaenoik asit)  DHA (Dakosahekzaenoik asit) LA (Linoleik asit) LNL (Linonelik asit) gibi elzem yağ asitleri de bileşiminde yer alır.

Vitamin ve Mineraller:

D ve K vit. dışında diğer vitaminler yeterince yer alır.Mineral içeriği anne sütünün düşüktür ancak işlevleri büyüktür.

Emzirmenin kesilmesi gereken durumlar

 

  • Galaktozemi

  • Tedavisiz aktif Tbc

  • Annede ilaç bağımlılığı

  • Annede HIV

  •  

  • Emzirmenin geçici olarak kesilmesi gereken durumlar

 

  • Radyoaktif izotop tedavisi

  • Antimetabolit tedavisi

  • Kanser kemoterapisi

  •  

Emzirmenin kesilmesi gerekmeyen durumlar

 

  • Annede Hepatitis B yüzey antijen pozitifliği,

  • Hepatitis C virusu ile enfekte olması,

  • Annenin ateşli hastalık geçirmesi,

  • CMV seropozitif olması,Hiperbilirubinemi

 

bottom of page