Dr. Arif Oğuz Öziltürk

SAĞLIK BAKANLIĞI AŞI TAKVİMİ

DaBT-İPA-Hib: Difteri, Aselüler Boğmaca, Tetanoz, İnaktif Polio Aşısı, Haemofilus İnfluenza Tip B Aşısı (Beşli Karma Aşı),
DaBT-İPA-Hib: Difteri, Aselüler Boğmaca, Tetanoz, İnaktif Polio Aşısı (Dörtlü Karma Aşı)
R: Rapel (Pekiştirme)

Dünyada Aşılama ile önlenebilir hastalıklar nedeniyle yılda milyonlarca kişi ölmektedir.
Aşılama (Bağışıklama) bulaşıcı hastalıklara karşı toplumu korumanın en etkin yoludur.Bunun en çarpıcı örneği Çiçek Hastalığıdır.Çiçek aşışı ile yapılan bağışıklama ile çiçek hastalığı dünyadan yok edilmiştir. Bizim şu an yaptığımız aşı su çiçeği aşısıdır.Su çiçeği yaygın olarak görülebilmektedir. Ancak kendi kendine geçebilen tehlikeli olmayan bir durumdur. Bu ikisini karıştırmamak geerekir.Aşı bulaşıcı hastalıklara karşı bu hastalıklara neden olan mikropların öldürülmüş hali veya zayıflatıkmış hallerinin vücuda verilmesidir. Bu çoğunlukla enjeksiyon şeklinde olur,bazen de ağıza damlatma şeklindedir.Vücudun bağışıklama sistemi bu ölü ya da zayıf mikroplara karşı harekete geçer ve onlara karşı bir savaş gerçekleştirir,ancak hastalık oluşmaz.Bu şekilde microorganizmaları tanımış olan bağışıklık sistemi daha sonra bunlarla karşılaştığı zaman hazırlıklı durumda olduğu için hastalıktan kişiyi korumuş olur. Aşıların koruyuculuk oranları da değişiklik gösterir.
Bulaşıcı hastalıkların ortaya çıkışı insanların toplu halde yaşamaya başlamaları ile olmuştur.Tarih boyunca Veba,Kolera,Çiçek,Kızamık ve Grip gibi pek çok salgınlar yaşanmıştır.
Aşılama ile birlikte besinlerin temiz halde kullanılmaya başlanması,içme kullanma suyunun güvenilir hale getirilmesi pek çok bulaşıcı hastalığın görülme sıklığını azaltmasına rağmen tamamen ortadan kaldıramamıştır. Özellikle viruslarla oluşan bulaşıcı hastalıklara karşı etkili ilaçların olmaması ve bunlara karşı aşı geliştirilmesinin çok zor olası nedeniyle bu hastalıklardan kaynaklı ölümlerin önüne geçilememiştir. (AIDS vb.)


Özel Aşı Takvimi:

Günümüzde aşıların yan etkileri yok denecek kadar azaltılmıştır,ancak yine de basit yan etkileri olabilmektedir:
-- Uygulanan bölgede şişlik,kızarıklık,ağrı,sertleşme
-- Kısa süren ve genellikle kendiliğinden geçen ateş
-- Halsizlik,kırıklık
-- Nadir olmak üzere allerjik reaksiyonlar .
Aşı Tarihi:
Milattan sonra 2. bin Çiçek aşısı
1713 İstanbulda çiçek aşısı uygulaması hakkında ilk tıbbi makale
1717 Osmanlıda yapılan çiçek aşısının İngiltere' de uygulanmaya başlanması
1796 Edward Jenner İnek çiçeğinden aşı izole etmiştir.
1885 Kuduz Aşısı
1921 Tüberküloz Aşısı
1929 Boğmaca aşısı
1934 Polio aşısı
1948 Kabakulak aşısı
1963 Kızamık aşısı
1969 Kızamıkcık aşısı
1974 Su Çiçeği aşısı
1986 Hepatit aşısı
Günümüzde dünyada yaklaşık 30 Hastalığa karşı aşı geliştirilmiş durumdadır
Bir çok hastalığa karşı çalışmalar devam etmektedir.
Aşı İle Önlenebilen Hastalıklar:

Boğmaca Çocuk Felci Grip
Hepatit B Japon Ensefaliti Kızamık
Kolera Menenjit Pnömoni
Rota Virüs Su Çiçeği Tifo
(İshal)
Çiçek Hastalığı Difteri Hepatit A
HPV Kabakulak Kızamıkcık
(Rahim ağzı kanseri)
Kuduz Hastalığı Sarı Humma Tetanoz
Tüberküloz